Nhân dịp kỷ niệm 87 năm Ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh (26/3/1931 – 26/3/2018) và Tháng Thanh niên 2018, Ban biên tập đã có buổi trao đổi với đồng chí Nguyễn Ngọc Lương – Bí thư Trung ương Đoàn kiêm Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Đoàn về tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng cho đoàn viên thanh niên.

* Đồng chí có thể đánh giá những kết quả đạt được trong công tác giáo dục lý tưởng cách mạng cho đoàn viên thanh niên trong thời gian qua?

 – Đồng chí Nguyễn Ngọc Lương: Trong suốt chiều dài lịch sử của dân tộc, thanh niên Việt Nam hết thế hệ này đến thế hệ khác đã luôn nêu cao tinh thần yêu nước, không ngại gian khổ, hy sinh, sẵn sàng dấn thân vì sự nghiệp dựng nước và giữ nước. Từ khi có Đảng và Bác Hồ lãnh đạo, rèn luyện, tuổi trẻ Việt Nam đã phát huy cao độ truyền thống anh hùng cách mạng, có nhiều đóng góp xứng đáng vào những thắng lợi vĩ đại của cách mạng Việt Nam. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh không ngừng lớn mạnh, trưởng thành, làm tốt nhiệm vụ đoàn kết, tập hợp, giáo dục, vận động thanh niên tham gia các phong trào cách mạng.

Những năm gần đây, thực hiện chức năng “trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên”, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã có nhiều đổi mới nội dung và phương thức giáo dục, tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên. Việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; triển khai thực hiện Đề án và Chương trình hành động của tổ chức Đoàn các cấp thực hiện Chỉ thị 42-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt và đạt được một số kết quả đáng ghi nhận. Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng được quan tâm, chú trọng triển khai thực hiện. Việc giáo dục chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tuyên truyền, học tập các Nghị quyết của Đảng, của Đoàn được triển khai với nhiều hình thức sáng tạo, như: học tập trực tuyến, thi trắc nghiệm, thi tự luận trên Internet, xây dựng phim ngắn, bản đồ tư duy tuyên truyền, phổ biến Nghị quyết.

  

Kết quả, trong nhiệm kỳ 2012 – 2017, đã có hơn 30 triệu lượt cán bộ, đoàn viên, thanh niên được học tập, quán triệt nghị quyết của Đảng, của Đoàn và học tập lý luận chính trị. Các đợt sinh hoạt chính trị “Con đường cách mạng của thanh niên thời kỳ mới”, “Tự hào tiến bước dưới cờ Đảng”, “Tự hào tuổi trẻ thời đại Hồ Chí Minh”, “Nhớ về Bác lòng ta trong sáng hơn” và Hội thi “Ánh sáng soi đường” đã thu hút đông đảo đoàn viên, thanh niên, sinh viên tham gia, được dư luận xã hội ghi nhận.

  

Hội thi “Ánh sáng soi đường”, qua hai lần tổ chức với nhiều ứng dụng công nghệ thông tin đã thu hút trên 650.000 sinh viên thuộc gần 700 trường Đại học, Học viện, Cao đẳng trong cả nước và hơn 200 sinh viên Việt Nam ở ngoài nước tham gia đã khẳng định đây là một trong những mô hình hiệu quả trong học tập, tìm hiểu chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.

  

Hiện nay, đại bộ phận thanh niên ý thức rõ trách nhiệm của mình đối với Tổ quốc và nhân dân, luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường phát triển của đất nước, thể hiện rõ lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc, lối sống vì cộng đồng. Kết quả khảo sát tình hình thanh niên giai đoạn 2012 – 2017 của Viện Nghiên cứu Thanh niên cho thấy, 85,7% thanh niên cho rằng “Là thanh niên phải quan tâm đến tình hình chính trị của đất nước”, “Là thanh niên phải tham gia bảo vệ đất nước khi yêu cầu” (93,3%), “Là thanh niên phải có trách nhiệm làm cho đất nước giàu mạnh” (91,6%); có 71,7% thanh niên mong muốn được kết nạp Đảng, 68,3% thanh niên mong muốn phấn đấu trở thành đoàn viên.

  

* Hiện nay có một bộ phận thanh niên không tha thiết phấn đấu vào Đảng, không muốn tham gia sinh hoạt Đoàn, thờ ơ về chính trị. Đồng chí có thể cho biết ý kiến về vấn đề này?

Tại Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XI, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có bài phát biểu chỉ đạo quan trọng, nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, bản lĩnh cho đoàn viên, thanh niên. Trong đó, Tổng Bí thư yêu cầu cần ngăn chặn tình trạng “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị”.

Vấn đề này vừa là nhiệm vụ cấp thiết trước mắt, vừa là nhiệm vụ cơ bản, chiến lược, lâu dài, đòi hỏi phải có sự quan tâm, đầu tư thoả đáng cho công tác giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên. Đây là nhiệm vụ của toàn Đảng, của các cấp, các ngành, đoàn thể, gia đình và toàn xã hội, trong đó Đoàn TNCS Hồ Chí Minh có vai trò đặc biệt quan trọng. Yêu cầu đặt ra là phải đổi mới và tăng cường tuyên truyền, giáo dục thanh niên sống có lý tưởng cách mạng, có niềm tin và kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, kế tục trung thành và xuất sắc sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng, của dân tộc.

* Để tránh tình trạng “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị”, tổ chức Đoàn cần phải làm gì?

– Đồng chí Nguyễn Ngọc Lương: Để tránh tình trạng “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị”, tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã xác định tập trung thực hiện một số nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm như: Thứ nhất, coi trọng công tác giáo dục lý tưởng cách mạng thông qua tuyên truyền, giáo dục, học tập, nghiên cứu và vận dụng chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng vào thực tiễn công tác và đời sống thanh niên. Đổi mới cách thức tuyên truyền, học tập, triển khai các Nghị quyết của Đảng, của Đoàn trong đoàn viên, thanh niên như: học tập trực tuyến, thi trắc nghiệm, thi tự luận trên Internet, xây dựng phim ngắn, bản đồ tư duy tuyên truyền, phổ biến Nghị quyết… Thứ hai, thường xuyên và đa dạng hóa các hoạt động tuyên truyền, giáo dục thanh thiếu nhi về truyền thống vẻ vang của Đảng, của Đoàn, giáo dục truyền thống cách mạng, lòng yêu nước, tinh thần tự hào, tự tôn dân tộc cho thanh thiếu nhi; chú trọng giáo dục thanh niên qua nêu gương điển hình tiên tiến, người tốt, việc tốt.

Thứ ba, chú trọng giáo dục nâng cao bản lĩnh chính trị, ý thức cảnh giác cách mạng cho đoàn viên, thanh niên; tham gia đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch. Chủ động cung cấp thông tin, trang bị kiến thức, phương pháp, kỹ năng để thanh niên tự phòng ngừa, tự sàng lọc, tự đấu tranh với các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, chống phá. Ngăn chặn, phản bác những thông tin và luận điệu sai trái, tăng sức đề kháng cho thanh niên trước sự chống phá của các thế lực thù địch; tham gia bảo đảm an ninh, an toàn thông tin, bảo vệ an ninh tư tưởng, an ninh văn hóa trên không gian mạng, nhất là mạng xã hội. Thứ tư, thường xuyên nắm bắt tình hình tư tưởng, dư luận xã hội và định hướng dư luận trong thanh niên thông qua mạng lưới thăm dò dư luận, đối thoại trực tiếp, ứng dụng công nghệ thông tin, mạng xã hội. Xây dựng cơ chế cung cấp thông tin thường xuyên, kịp thời để mỗi đoàn viên trong tổ chức đều là người có thể truyền tải thông điệp giáo dục thanh thiếu nhi. Thường xuyên cập nhật kiến thức mới, bồi dưỡng, đào tạo nâng cao năng lực cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên của Đoàn. Tăng cường phối hợp với các cấp, các ngành tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, đấu tranh, phê phán, uốn nắn nhận thức lệch lạc, biểu hiện sai trái trong cán bộ, đoàn viên, thanh thiếu nhi.

Thứ năm, coi trọng giáo dục bằng hành động, qua thực tiễn phong trào. Theo đó, trong thời gian tới, các cấp bộ đoàn phát huy vai trò của thanh niên xung kích trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị và tập trung triển khai „3 phong trào hành động cách mạng: “Thanh niên tình nguyện”, “Tuổi trẻ sáng tạo”, “Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc” trong từng nhóm đối tượng, tiếp tục duy trì các phong trào đặc thù. Triển khai 3 chương trình đồng hành với thanh niên: “Đồng hành với thanh niên trong học tập”; “Đồng hành với thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp”; “Đồng hành với thanh niên rèn luyện và phát triển kỹ năng trong cuộc sống, nâng cao thể chất, đời sống văn hóa tinh thần”, góp phần phát triển thanh niên toàn diện, khẳng định vai trò của Đoàn trong bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của thanh niên. Thu hút, tập hợp, giáo dục thanh niên qua phong trào góp phần phát huy tính tích cực chính trị – xã hội của thanh niên, tạo môi trường thực tiễn rộng lớn, phong phú để giáo dục, rèn luyện, phát huy thanh niên.

* Với cuộc cách mạng 4.0, Đoàn sẽ tận dụng ưu thế gì để đẩy mạnh công tác giáo dục lý tưởng cách mạng?

– Đồng chí Nguyễn Ngọc Lương: Với ưu thế là tổ chức của những người trẻ, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh xác định tiếp tục tận dụng ưu thế của các công cụ, phương tiện truyền thông hiện đại, mạng xã hội, hệ thống báo chí, xuất bản của Đoàn trong giáo dục thanh thiếu nhi.

Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin trong cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, tập hợp, kết nối, giáo dục và định hướng thanh niên qua các phương tiện truyền thông hiện đại, mạng xã hội được xác định là giải pháp quan trọng trong đổi mới phương thức giáo dục của Đoàn, trong đó chú trọng tuyên truyền yếu tố tích cực, người tốt, việc tốt, hành động đẹp trên mạng xã hội.

Xây dựng và triển khai Kế hoạch của Đoàn tham gia đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, chống phá trên báo chí, mạng xã hội. Chủ động xây dựng, điều hành các trang thông tin điện tử, kênh Youtube, Fanpage, Group Facebook theo các đối tượng thanh thiếu niên.

* Với sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, Đoàn sẽ có những tham mưu gì để giáo dục lý tưởng cách mạng cho đoàn viên thanh niên?

– Đồng chí Nguyễn Ngọc Lương: Đoàn phải thường xuyên làm tốt công tác tham mưu với các cấp ủy đảng, chính quyền để tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 05-CT/TW ngày 15/5/2016 gắn chặt chẽ với việc thực hiện Chỉ thị 42-CT/TW ngày 24/3/2015 của Ban Bí thư Trung ương Đảng và Quyết định số 1501-QĐ/TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng, giai đoạn 2015 – 2020”, với các chủ trương lớn về giáo dục thanh thiếu nhi đã được xác định trong Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI; Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII “về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”.

Bên cạnh đó, tổ chức tuyên truyền, giáo dục, học tập, nghiên cứu và vận dụng chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng vào thực tiễn công tác và đời sống thanh niên. Đổi mới cách thức tuyên truyền, học tập, triển khai các Nghị quyết của Đảng, của Đoàn trong đoàn viên, thanh niên. Ban hành quy định về chế độ học tập lý luận chính trị, rèn luyện tác phong, lề lối công tác của cán bộ Đoàn. Sửa đổi, bổ sung và kiên trì triển khai học tập các bài học lý luận chính trị phù hợp với từng đối tượng đoàn viên; ban hành và triển khai thực hiện Đề án “Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu nhi, giai đoạn 2018 – 2022”. Đồng thời, phát động cuộc vận động “Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp” trên các trang cá nhân, fanpage của các cấp bộ Đoàn- Hội trên mạng xã hội.

Từ đó phát huy vai trò trách nhiệm của các tổ chức trong hệ thống chính trị đối với việc giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên. Tham mưu cho người đứng đầu cấp uỷ, chính quyền các cấp, đại biểu Quốc hội định kỳ gặp gỡ, đối thoại với các đối tượng thanh niên; tham dự các hoạt động của thanh niên, qua đó nắm bắt tình hình, giải quyết các tâm tư, kiến nghị, nguyện vọng của thanh niên một cách kịp thời, tạo niềm tin, động viên, cổ vũ, xây dựng ý thức trách nhiệm trong thanh niên đối với các vấn đề chính trị xã hội.

Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, coi đây là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, liên tục trong công tác giáo dục của Đoàn. Trong đó, đề cao trách nhiệm nêu gương, tự giác học trước, làm theo trước của cán bộ đoàn chủ chốt các cấp, nêu cao tinh thần tiên phong, gương mẫu rèn luyện tác phong và thực hiện lề lối công tác; xây dựng và triển khai các giá trị tiêu chí, chuẩn mực trong hành vi, lối sống, ứng xử của thanh thiếu nhi trên nền các giá trị cốt lõi của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Với những hình thức, phương pháp triển khai được đề ra thực hiện trong thời gian tới, tin tưởng rằng công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, chính trị tư tưởng cho thanh niên sẽ thu được những kết quả nhất định, qua đó cổ vũ, thôi thúc, động viên đoàn viên thanh niên hướng theo ngọn cờ lãnh đạo của Đảng, phấn đấu vì một Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Xin cảm ơn đồng chí./.